Ruszyła kolejna edycja jednego z najbardziej wyczekiwanych i komentowanych wydarzeń językowych w Polsce. Plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku, organizowany przez Wydawnictwo Naukowe PWN, po raz kolejny zaprasza wszystkich do wspólnej zabawy i obserwacji, jak dynamicznie zmienia się nasz język. To coroczne święto kreatywności i lingwistycznego luzu, które pozwala zajrzeć w świat młodzieżowej komunikacji, zdominowanej przez internet, memy i gry wideo. Po erze „essy”, „śpiulkolotu” i „sigmy”, czas poznać słowo, które najlepiej oddaje ducha i nastroje kończącego się roku.
Lustro języka i kultury.
Plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku to znacznie więcej niż tylko zabawa. Jest to fascynujące zjawisko socjologiczne i lingwistyczne, które działa jak lustro odbijające najnowsze trendy, nastroje społeczne i zmiany kulturowe. Coroczna analiza zgłaszanych słów pozwala językoznawcom na bieżąco śledzić ewolucję języka, który jest niezwykle żywym i dynamicznym tworem. To właśnie slang młodzieżowy jest laboratorium, w którym rodzą się nowe formy wyrazu, często w odpowiedzi na bieżące wydarzenia.
Każde zgłoszone słowo, niezależnie od tego, czy trafi do finału, opowiada pewną historię o tym, co bawi, irytuje i zajmuje młode pokolenie. Analiza slangu to wgląd w to, jak młodzież postrzega świat, jak się ze sobą komunikuje i jakie wartości są dla niej ważne. To coroczna, niezwykle cenna lekcja dla dorosłych, która pomaga w zrozumieniu języka i perspektywy ich dzieci. Plebiscyt PWN to więc nie tylko konkurs, ale także ważne narzędzie badawcze.
Zwycięzcy poprzednich lat (2016-2024).
Historia plebiscytu to fascynujący zapis tego, jak zmieniał się polski slang młodzieżowy. Oto zwycięzcy i wyróżnione słowa z poprzednich edycji:
- 2016 – sztos (kolejne miejsca: ogarnąć/ogarniać się, beka, masakra)
- 2017 – XD (kolejne miejsca: sztos, dwudzionek; Nagroda Jury dla: smartwica/smartfica)
- 2018 – dzban (kolejne miejsca: masno, prestiż/prestiżowy; Nagroda Jury dla: zwykal, normik, mamadżer)
- 2019 – alternatywka (kolejne miejsca: jesieniara, eluwina)
- 2020 – plebiscyt nierozstrzygnięty (Nagroda Jury dla: Tozależyzm)
- 2021 – śpiulkolot (kolejne miejsca: naura, twoja stara; Nagroda Jury: mrozi, odciszyć się)
- 2022 – essa (kolejne miejsca: slay, łymyn, betoniarz, npc; Nagroda Jury: odklejka)
- 2023 – rel (kolejne miejsca: sigma, oporowo; Nagroda Jury dla: oddaje)
- 2024 – sigma (kolejne miejsce: azbest; Nagroda Jury dla: czemó)
Jak wziąć udział w tegorocznym plebiscycie?
Mechanizm wyboru Młodzieżowego Słowa Roku jest dwuetapowy i w pełni demokratyczny, co stanowi o jego sile i popularności. W pierwszym etapie, który właśnie się rozpoczął, każdy może za pomocą specjalnego formularza na stronie internetowej PWN zgłosić swoją własną propozycję. Wystarczy podać słowo lub wyrażenie, a także krótkie wyjaśnienie jego znaczenia i przykład użycia w zdaniu. Ten otwarty nabór pozwala na zebranie szerokiej puli najświeższych i najbardziej autentycznych zwrotów z młodzieżowej mowy.
Po zakończeniu etapu zbierania propozycji, do pracy przystępuje kapituła konkursu, w skład której wchodzą wybitni językoznawcy i eksperci. Analizują oni nadesłane słowa pod kątem ich popularności, oryginalności i zgodności z regulaminem, odrzucając te, które są wulgarne lub obraźliwe. Na podstawie tej analizy, tworzona jest krótka lista finalistów, na którą w drugim etapie głosują internauci. To właśnie to finałowe, otwarte głosowanie wyłania ostatecznego zwycięzcę.
Więcej niż zabawa. Plebiscyt jako zjawisko społeczne.
Plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku regularnie wywołuje w mediach i internecie ogromne emocje oraz gorące dyskusje. Dla młodego pokolenia jest to okazja do zaprezentowania swojej kreatywności i poczucia humoru, a także moment, w którym ich język jest traktowany poważnie. To forma docenienia i zauważenia ich wkładu w rozwój polszczyzny. Często wybór słowa jest również formą manifestu lub komentarza do otaczającej rzeczywistości.
Dla starszych pokoleń, wyniki plebiscytu bywają z kolei źródłem zdziwienia, a czasem nawet oburzenia. Niezrozumiałe dla nich słowa stają się pretekstem do dyskusji na temat „psucia języka”, co jest naturalnym elementem międzypokoleniowego dialogu. Niezależnie od opinii, Młodzieżowe Słowo Roku po ogłoszeniu wyników natychmiast trafia do mainstreamu. Jest ono podchwytywane przez media, marketerów i polityków, często w ironicznym kontekście.
